KIJK

“Kijk je wel eens om je heen als je ergens moet wachten?” Hoewel die vraag niet als kritiek was bedoeld, reageerde zoonlief een beetje aangebrand. Nee, hij kijkt nu dan even op z’n telefoon, maar hij is nou gewoon thuis. Anders doet hij dat niet. Dat zal heus wel, maar rondom me heen zie ik jong en oud zitten, lopen of zelfs fietsen met een hand vooruit, het hoofd gebogen en de ogen op het scherm gericht. Moet er ergens gewacht worden? Negen van de tien keer komt de mobiel tevoorschijn en is de blik strak daarop gericht. Ik wilde hem eigenlijk vragen of hij misschien weet waarom mensen niet om zich heen kijken. Maar daar kwam ik niet meer aan toe. De vraag blijft dus.

Verschillende  onderzoeken hebben de afgelopen decennia aangetoond dat een groene omgeving een zeer positieve invloed heeft op het welbevinden van mensen. Natuur draagt bij tot het herstel van stress, helpt kinderen in de ontwikkeling  en het stimuleert beweging. De Universiteit van Wageningen bijvoorbeeld, gebruikt die uitkomsten van hun onderzoek om voorstellen te kunnen doen om de bestaande groene ruimte beter te benutten door het gedrag van mensen te beïnvloeden. Bijzonder eigenlijk dat men in de 19e eeuw al wist dat groene ruimte in de stad belangrijk was.  In die tijd ontstonden namelijk de eerste openbare parken waar de gewone (stads)mens zich kon bewegen in de vrije en gezonde lucht, zich kon ontspannen na het werk en kon genieten van de schoonheid van de hemel en het landschap (Zie artikel Volkse Stadsparken van Sandra den Dulk). Het waren aanvankelijk vooral de plaatselijke bedrijven die zorgden voor de aanleg van deze parken. Later hebben de gemeentes dit overgenomen omdat ook zij het belang zagen van groene ruimtes in de stad. `Voor mooie voorbeelden hoeven we niet ver te gaan: Het wandelbos en het Leypark in Tilburg (beide van de hand van landschapsarchitect Leonard Springer) of het landschapspark van Mien Ruys rondom de fabriek van De Ploeg in Bergeijk. Het belang van de instandhouding van dergelijke parken is met de argumenten van Wageningen helemaal duidelijk, hoop ik.

Die aangedragen argumenten zijn vaak ook nodig om gemeente besturen ervan te overtuigen dat een park geld mag kosten. Het onderhoud is vaak enorm omdat het er vooral netjes uit moet zien. Maar is dat wel zo? Wie bepaalt wat netjes is of juist een bende? Mensen stellen wel eisen van lelijk of vies, maar slaat dat niet te ver door? Als je er voor kiest om de natuur z’n gang te laten gaan, hoef je echter niet aldoor intensief in te grijpen of te ordenen. Dan kan je het ook nemen zoals het komt en daar gebruik van maken. In het geval van een park, beperk je het aanharken tot de paden en laat je verder blad en takken onder de bomen liggen. In plaats van gazons als een biljartlaken, zaai je bloemenweides in, die minder intensief gemaaid hoeven worden. Minder kosten en je bereikt een veel natuurlijker beeld.

Datzelfde kunt u ook toepassen in uw tuin. Als u minder bezig bent met het schoffelen, knippen, snoeien en ordenen van uw tuin, heeft u veel meer tijd om te zien wat er werkelijk gebeurt tussen uw planten en bomen. Wat er rondkruipt en -vliegt. Hoe straks in het voorjaar de takken gaan uitlopen, de bloemknoppen openen, het wonder van het voorjaar zich weer ontpopt. En het meest bijzondere is misschien wel, dat het nooit hetzelfde is en altijd evolueert. Het kan dus onmogelijk vervelen.

Een groene omgeving leidt tot rust, creativiteit en verwondering. Mijns inziens de basis-elementen voor een goed leven. Iedereen heeft met meer of minder moeite wel groen om zich heen, maar je moet natuurlijk wel kijken. Met zo’n prachtige LED-tv kun je de natuurdocumentaires haarscherp volgen. Ook met dat mobieltje kun dat allemaal opzoeken, maar rustig wordt je er niet van. Door je eigen natuurlijke omgeving te observeren, wordt je er deel van.

Ik wens u daarom een door groen geïnspireerd 2018, dat rust geeft in ons drukke bestaan en ruimte voor creativiteit door de verwondering voor wat er om ons heen gebeurt in de natuur en in uw tuin.

Gelukkig nieuwjaar.